O Οκτώβριος έχει καθιερωθεί διεθνώς από το 1984, ως ο μήνας ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για την πρόληψη του καρκίνου του μαστού
Σε παγκόσμιο επίπεδο, περισσότερες από 2.300.000 γυναίκες ετησίως διαγιγνώσκονται με καρκίνο του μαστού. Στατιστικά μοντέλα υποστηρίζουν ότι, στις αναπτυγμένες κοινωνίες, 1 στις 8 γυναίκες θα εμφανίσουν τη νόσο στη διάρκεια της ζωής τους. Στην Ελλάδα o καρκίνος του μαστού είναι η πιο συχνή μορφή καρκίνου στις γυναίκες με περισσότερες από 7.000 νέες περιπτώσεις τον χρόνο.
Η αυξανόμενη συχνότητα εμφάνισης καρκίνου του μαστού στις δυτικές κοινωνίες, σχετίζεται με τις αλλαγές που συντελούνται στο τρόπο ζωής τις τελευταίες δεκαετίες όπως η παχυσαρκία, η κακή διατροφή, η έλλειψη σωματικής άσκησης, η κατάχρηση αλκοόλ, το κάπνισμα, το stress κ.ά. Βιβλιογραφικά δεδομένα αναφέρουν επίσης ότι ο σχετικός κίνδυνος αυξάνεται σε γυναίκες με ιστορικό καρκίνου μαστού στην οικογένεια, στη μακροχρόνια έκθεση σε ορμόνες, στη περιορισμένη διάρκεια γαλουχίας και στην ατεκνία.
Ωστόσο, έχει αποδειχθεί επιστημονικά ότι η διάγνωση και αντιμετώπιση της νόσου σε αρχικό στάδιο οδηγεί σε ποσοστά ίασης που φτάνουν το 95-97%. Καθίσταται λοιπόν μείζονος σημασίας η προσπάθεια για έγκαιρη διάγνωση. Στη προσπάθεια αυτή, σημαντικότερο παράγοντα αποτελεί η ευαισθητοποίηση των γυναικών για προληπτικό έλεγχο.
Ο προληπτικός έλεγχος βασίζεται στο τρίπτυχο:
- αυτοεξέταση – εξοικείωση της γυναίκας με το στήθος της
- απεικονιστικές εξετάσεις (Ψηφιακή μαστογραφία – Υπερηχογράφημα & μαγνητική τομογραφία μαστών)
- κλινική εξέταση
Συμπτώματα που θα πρέπει να κινητοποιήσουν την γυναίκα είναι:
- η ψηλάφηση όγκου ή σκληρίας στο στήθος ή τη μασχάλη
- η εμφάνιση αλλαγών στο χρώμα και την υφή του δέρματος
- η αλλαγή στη θηλή
- το έκκριμα από τη θηλή
Πρωτογενής πρόληψη καρκίνου μαστού
Η πρωτογενής πρόληψη αφορά επί της ουσίας στην υιοθέτηση τρόπου ζωής που μειώνει την επίδραση των παραγόντων κινδύνου που μπορούμε να ελέγξουμε όπως:
- ο έλεγχος του σωματικού βάρους
- η διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες με περιορισμό στην κατανάλωση επεξεργασμένων τροφίμων
- η φυσική άσκηση
- η διακοπή του καπνίσματος
- η μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ
- η αποφυγή του άγχους
Στις περιπτώσεις κληρονομούμενου καρκίνου, ο γονιδιακός έλεγχος και η εντόπιση παθογόνων μεταλλάξεων προσφέρει τη δυνατότητα παρεμβάσεων μείωσης του κινδύνου.
Επιπλέον, ο προγραμματισμένος, τακτικός, προληπτικός έλεγχος οφείλει να πραγματοποιείται με συνέπεια καθώς η έγκαιρη διάγνωση αποτελεί την πιο αποτελεσματική θεραπεία.
Θεραπευτική αντιμετώπιση καρκίνου μαστού
Η θεραπευτική αντιμετώπιση κατά κύριο λόγο είναι χειρουργική. Η ιατρική έρευνα και η τεχνολογική πρόοδος έχουν συντελέσει στην αντιμετώπιση της νόσου με εφαρμογή ελάσσονα θεραπευτικών χειρισμών και αποκατάστασης όπου αυτό απαιτείται.
Αναπόσπαστο μέρος της ολοκληρωμένης διαχείρισης και αντιμετώπισης είναι η στενή συνεργασία ιατρών διαφόρων ειδικοτήτων (χειρουργών μαστού, ογκολόγων, ακτινοθεραπευτών κ.ά.) με στόχο την ανάπτυξη ενός ισχυρού και αποτελεσματικού σχεδίου θεραπείας.
Ο Οκτώβριος ως μήνας ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για τον καρκίνου του μαστού παγκοσμίως πρεσβεύει την ανάγκη αφύπνισης της κοινωνίας με σκοπό να ενημερώσει, να ευαισθητοποιήσει και να παρακινήσει κάθε γυναίκα να υιοθετήσει την πρόληψη στην καθημερινότητά της.