Η Διεθνής Ημέρα κατά του Φασισμού και Αντισημιτισμού (International Day Against Fascism and Antisemitism) εορτάζεται κάθε χρόνο στις 9 Νοεμβρίου, σε ανάμνηση του πογκρόμ των Εβραίων που οργανώθηκε με κρατική καθοδήγηση στη ναζιστική Γερμανία του 1938
Η συγκεκριμένη ημερομηνία επιλέχθηκε προκειμένου να μην ξεχαστεί ποτέ το πογκρόμ* των Εβραίων που οργανώθηκε από τη ναζιστική Γερμανία του 1938.
Η μέρα αυτή έμεινε στην ιστορία ως η «Νύχτα των Κρυστάλλων», που στη συνέχεια έφεραν τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και όλα τα τραγικά γεγονότα. Ονομάστηκε «Νύχτα των Κρυστάλλων», επειδή οι Ναζί ξέσπασαν πάνω στις ιδιοκτησίες των Εβραίων, σπάζοντας τις βιτρίνες των καταστημάτων τους. Ο αριθμός των νεκρών εκείνης της τραγικής νύχτας, κυμαίνεται από 36 έως 200, ενώ ανάμεσα στα θύματα ήταν και αρκετοί μη Εβραίοι.
Η Διεθνής Ημέρα κατά του Φασισμού και του Αντισημιτισμού γιορτάζεται υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Συμβουλίου της Ευρώπης, του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) και με πρωτοβουλία της οργάνωσης-ομπρέλα «Ενωμένοι για τη διαπολιτισμική δράση» (UNITED for Intercultural Action), που συσπειρώνει στους κόλπους της αντιφασιστικές, αντιρατσιστικές, τσιγγάνικες και εβραϊκές οργανώσεις απ’ όλη την Ευρώπη.
Ο φασισμός ως πολιτικό και κοινωνικό φαινόμενο εμφανίστηκε έντονα στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα. Θα έπρεπε να αποτελεί πλέον ένα μακρινό, ιστορικό γεγονός, που δεν χρειάζεται να μας απασχολεί, ωστόσο ο φασισμός προς μεγάλη λύπη συνεχίζει να μας απασχολεί και να μας στοιχειώνει μέχρι σήμερα. Η δυσάρεστη διαπίστωση σχετικά με τον φασισμό είναι αυτή της λαϊκής απήχησης που απολαμβάνει και η οποία φυσικά βοηθά στην παραμονή του ως κοινωνικό φαινόμενο.
Ο φασισμός δεν έρχεται από το μέλλον
καινούριο τάχα κάτι να μας φέρει.
Τι κρύβει μέσ’ στα δόντια του το ξέρω,
καθώς μου δίνει γελαστός το χέρι.
Οι ρίζες του το σύστημα αγκαλιάζουν
και χάνονται βαθιά στα περασμένα.
Οι μάσκες του με τον καιρό αλλάζουν,
μα όχι και το μίσος του για μένα.
Το φασισμό βαθιά καταλαβέ τον.
Δε θα πεθάνει μόνος, τσάκισέ τον.
Ο φασισμός δεν έρχεται από μέρος
που λούζεται στον ήλιο και στ’ αγέρι,
το κουρασμένο βήμα του το ξέρω
και την περίσσεια νιότη μας την ξέρει.
Μα πάλι θέ ν’ απλώσει σαν χολέρα
πατώντας πάνω στην ανεμελιά σου,
και δίπλα σου θα φτάσει κάποια μέρα
αν χάσεις τα ταξικά γυαλιά σου.
Φώντας Λάδης (1978)
***
*Πογκρόμ είναι η μαζική και οργανωμένη επίθεση εναντίον κάποιας συγκεκριμένης ομάδας ατόμων για λόγους είτε εθνικής καταγωγής είτε θρησκευτικής πεποίθησης, με ταυτόχρονη καταστροφή του περιβάλλοντός τους.
