Το τεστ μπορεί να προσφέρει μια χρήσιμη εικόνα για τη γνωστική ικανότητα ενός ατόμου

Πώς γίνεται το τεστ με το ζωγραφισμένο ρολόι

Ο γιατρός (συχνά ψυχολόγος, ψυχίατρος, ή κοινωνικός λειτουργός) δίνει στον εξεταζόμενο ένα κομμάτι χαρτί με έναν προκαθορισμένο κύκλο πάνω του. Μετά του ζητά να σχεδιάσει τους αριθμούς στο ρολόι.

Στη συνέχεια του λέει να ζωγραφίσει τους δείκτες του ρολογιού, ώστε αυτοί να υποδεικνύουν κάποια συγκεκριμένη ώρα. Συνήθως ζητούν από τον εξεταζόμενο να ζωγραφίσει τους δείκτες του ρολογιού στα 10 λεπτά μετά τις 11.

Μια άλλη μέθοδος προτείνει να δώσουμε στον εξεταζόμενο ένα κενό κομμάτι χαρτί και να ζητήσουμε από τον ίδιο να σχεδιάσει ένα ρολόι που να δείχνει κάποια συγκεκριμένη ώρα. Κάποιοι ψυχίατροι σκοπίμως παραλείπουν τη λέξη «δείκτες» στις οδηγίες τους, αποφεύγοντας έτσι να δώσουν στον εξεταζόμενο κάποιο στοιχείο για το τι πρέπει να συμπεριληφθεί στο σχέδιο.

Τα λάθη του εξεταζόμενου 

Πρόσθετη έρευνα προσδιόρισε 6 χαρακτηριστικά σε αυτό το τεστ που θεωρούνται σημαντικά για την επιτυχή αναγνώριση συμπτωμάτων Αλτσχάιμερ ή/και τυχόν γνωστικής εξασθένησης. Αυτά περιλαμβάνουν:

-Λάθος αποτύπωση της ώρας
-Απουσία δεικτών στο ζωγραφισμένο ρολόι
-Απουσία αναγραφόμενων αριθμών (ωρών) στο ρολόι
-Αλλαγή θέσεων στις θέσεις των αναγραφόμενων αριθμών (ωρών)
-Επανάληψη ίδιων αριθμών (ωρών) στο ρολόι
-Άρνηση να ζωγραφίσει το ρολόι και να αποτυπώσει την ώρα που του ζητήθηκε

Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι αυτά τα έξι σφάλματα ήταν προγνωστικά για τον εντοπισμό του Αλτσχάιμερ ή της άνοιας με βάση το τεστ του ρολογιού.

Το τεστ με το ζωγραφισμένο ρολόι είναι ένας τρόπος να εντοπιστούν τα άτομα που μπορεί να βιώνουν πρώιμα σημάδια Αλτσχάιμερ ή άνοιας, όπως η μειωμένη εκτελεστική λειτουργία, αλλά μπορεί να μην εμφανίζουν ακόμα διαταραχές στη μνήμη.

Πόσο ακριβές είναι το τεστ;

Αρκετές ερευνητικές μελέτες δείχνουν ότι αυτό το τεστ είναι ένα εξαιρετικό εργαλείο για την εξέταση της γνωστικής εξασθένησης. Τα αποτελέσματά του συσχετίζονται σε μεγάλο βαθμό με άλλες εξετάσεις διανοητικής κατάστασης και με πραγματικά στοιχεία γνωστικής εξασθένησης. Επίσης, φαίνεται να έχει την ικανότητα να ανιχνεύει προβλήματα στην εκτελεστική λειτουργία, που ενδέχεται να μην εντοπιστούν από άλλες εξετάσεις.

Ωστόσο, δεν υπάρχει συναίνεση στην ερευνητική κοινότητα ότι μπορεί να αναγνωρίσει με συνέπεια την ήπια γνωστική εξασθένηση. Αλλά ούτε και να βοηθήσει σημαντικά στην διάκριση μεταξύ διαφορετικών μορφών άνοιας (π.χ. Αλτσχάιμερ και αγγειακή άνοια).

Πως θα κάνετε το τεστ 

Το τεστ έχει διάρκεια περίπου 3 λεπτά. Σκοπός του είναι η ανίχνευση γνωστικής δυσλειτουργίας σε ηλικιωμένους ενήλικες. Μπορείτε να το παρουσιάσετε ως «παιχνίδι» ή ως «άσκηση» σε κάποιον δικό σας άνθρωπο, που υποπτεύεστε ότι μπορεί να πάσχει από γνωστική εξασθένηση.

Πρώτο στάδιο  

Πείτε προφορικά στον εξεταζόμενο 6 λέξεις και ζητήστε του να τις επαναλάβει μαζί σας (πχ μήλο, πιρούνι, ψωμί, ποδήλατο, νόμισμα, πετσέτα)

Δεύτερο στάδιο: Το τεστ με το ζωγραφισμένο ρολόι 

Ζητήστε από τον εξεταζόμενο να ζωγραφίσει την ώρα σε ένα ρολόι, ώστε αυτό να δείχνει «10 λεπτά μετά τις 11»

Τρίτο στάδιο: Β’ φάση του τεστ μνήμης με λέξεις

Ζητήστε από τον εξεταζόμενο αν θυμάται να σας πει τουλάχιστον 3 από τις 6 λέξεις της α’ φάσης.

Αποτέλεσμα

Αν ο εξεταζόμενος ανακαλέσει και τις 3 λέξεις, τότε μπορείτε να σταματήσετε το τεστ, διότι σημαίνει ότι ΔΕΝ πάσχει από γνωστική εξασθένηση
Αν ο εξεταζόμενος ανακαλέσει 1-2 λέξεις, τότε κοιτάξτε το ρολόι που ζωγράφισε. Αν η ώρα, οι αριθμοί και οι δείκτες είναι όλα σωστά, τότε δεν πάσχει από γνωστική εξασθένηση και ίσως υπάρχει κάποια άλλη αιτία για την αδύναμη μνήμη του.
Αν ο εξεταζόμενος ανακαλέσει 1-2 λέξεις και ταυτόχρονα το ρολόι που ζωγράφισε δεν είναι σωστό, τότε είναι πιθανό να πάσχει από γνωστική εξασθένηση και πρέπει να τον δει εξειδικευμένος γιατρός.

Αν πιστεύετε ότι τα προβλήματα μνήμης έχουν αρχίσει να επηρεάζουν τις καθημερινές δραστηριότητες -είτε κάποιου μέλους της οικογένειας σας είτε τις δικές σας-, επισκεφθείτε έναν εξιδεικευμένο ιατρό.